Lễ gia tiên nhà trai gọi là gì? Lễ vật & trình tự nghi thức chi tiết

Trong phong tục cưới hỏi truyền thống Việt Nam, ngày cưới không chỉ là niềm vui của đôi trẻ mà còn là sự kiện trọng đại của cả hai gia đình, hai dòng họ. Nếu lễ vu quy diễn ra tại nhà gái là nghi thức chính thức tiễn con gái về nhà chồng, thì nghi thức tại nhà trai lại là một cột mốc quan trọng không kém, đây là khoảnh khắc cô dâu chính thức ra mắt tổ tiên nhà chồng, đánh dấu sự khởi đầu cho cuộc sống hôn nhân.

Lễ gia tiên nhà trai gọi là gì? Lễ vật & trình tự nghi thức chi tiết

Rất nhiều bạn trẻ thắc mắc: “Lễ gia tiên nhà trai gọi là gì? Nghi thức này có ý nghĩa ra sao và cần chuẩn bị những gì?” Bài viết này sẽ giải đáp chi tiết, từ khái niệm, lễ vật, trình tự nghi thức đến những lưu ý quan trọng để giúp bạn có cái nhìn toàn diện về nghi lễ này.

1. Lễ gia tiên nhà trai gọi là gì?

Lễ gia tiên tại nhà trai được gọi là Lễ Tân Hôn (hoặc đôi khi được gọi là Lễ Thành Hôn). Đây là nghi thức được tổ chức ngay sau khi đoàn rước dâu đưa cô dâu về nhà chồng. Trong lễ này, cô dâu chú rể cùng nhau thắp hương, khấn cáo và lạy gia tiên để báo cáo hôn sự trọng đại, đồng thời xin tổ tiên chứng giám, ban phúc cho cuộc sống vợ chồng hòa thuận, hạnh phúc.

Lễ gia tiên nhà trai gọi là lễ Tân Hôn diễn ra sau khi đưa cô dâu về nhà trai

Mục đích tổ chức lễ gia tiên nhà trai:

1. Ra mắt cô dâu với tổ tiên nhà chồng: Cô dâu chính thức trở thành thành viên mới của gia đình, được giới thiệu trước bàn thờ gia tiên.
2. Khẳng định hôn nhân hợp pháp trước sự chấp thuận của cả hai bên gia đình và sự chứng giám của tổ tiên.
3. Cầu phúc cho đôi uyên ương hạnh phúc, con cháu đầy đàn, gia đình êm ấm.

Điểm khác biệt với lễ gia tiên nhà gái

• Ở nhà gái, lễ gia tiên (còn gọi là lễ vu quy) là khoảnh khắc cha mẹ dặn dò, trao con gái cho nhà chồng.
• Ở nhà trai, lễ tân hôn là lúc cô dâu ra mắt và chính thức trở thành dâu con trong gia đình mới.

2. Ý nghĩa của lễ tân hôn trong phong tục cưới hỏi

2.1. Thể hiện lòng thành kính với tổ tiên

Lễ tân hôn là dịp để gia đình nhà trai báo cáo với tổ tiên về việc hôn nhân của con cháu. Đây là lời tri ân và sự thành kính đối với ông bà, những người đã khuất, đồng thời cầu mong họ phù hộ cho đôi trẻ hạnh phúc.

Lễ gia tiên là dịp để cô dâu tỏ lòng thành kính với tổ tiên

2.2. Khẳng định sự chính thức của cuộc hôn nhân

Nếu như lễ vu quy ở nhà gái là khoảnh khắc trao con, thì lễ tân hôn là lúc đánh dấu sự chính thức của cô dâu khi bước vào gia đình mới. Sau nghi thức này, cô dâu đã trở thành dâu con của dòng họ, được tổ tiên nhà chồng chứng giám.

2.3. Gắn kết cô dâu với gia đình chồng

Trong lễ tân hôn, cô dâu và chú rể cùng nhau dâng hương, lạy tổ tiên. Hành động này mang ý nghĩa kết nối cô dâu với gia đình chồng, đồng thời mở ra một khởi đầu mới, nơi cô chính thức được đón nhận và hòa nhập.

Không gian gia tiên giúp cô dâu kết nối với gia đình nhà chồng

2.4. Tạo sự gắn kết hai bên gia đình

Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, lễ tân hôn còn là dịp để họ hàng, làng xóm chứng kiến sự gắn kết của hai gia đình. Đây là lời công bố chính thức rằng hai bên đã trở thành thông gia, gắn kết lâu dài.

Lễ Tân Hôn là dịp để 2 gia đình kết thông gia hòa hợp

3. Trang trí gia tiên tạo không gian linh thiêng

Khu vực bàn thờ gia tiên là trung tâm của nghi lễ và cần được trang trí theo phong cách truyền thống, cổ kính nhưng vẫn đảm bảo sự hài hòa và tinh tế.

• Bàn thờ tổ tiên: Cần được lau dọn sạch sẽ, sắp xếp bộ tam sự (lư hương, chân nến, bát hương) ngay ngắn. Có thể dựng 1 bàn thờ tạm làm tượng trưng.
• Nến cưới: Bắt buộc phải có nến long phụng (hoặc nến Công Giáo) được thắp sáng, tượng trưng cho sự hòa hợp âm dương. 
• Phông cưới: dựng phía sau bàn thờ gia tiên, thường sử dụng tông màu đỏ, vàng hoặc hồng pastel (tùy theo phong cách hiện đại hay truyền thống). Phông có thể treo chữ Hỷ lớn.
• Trang trí xung quanh: Sử dụng hoa lụa, vải voan để trang trí xung quanh. Bố trí thêm bàn, ghế tiffany trang trí để 2 họ ngồi tham dự lễ gia tiên.

Mẫu gia tiên trang trí truyền thống kết hợp hiện đại

4. Lễ vật trong lễ gia tiên nhà trai (lễ tân hôn)

Trong lễ gia tiên nhà trai, các lễ vật cơ bản không thể thiếu bao gồm:

• Nhang đèn: Dùng để thắp lên bàn thờ gia tiên, tượng trưng cho sự kết nối tâm linh.
• Hoa tươi: Thường chọn hoa hồng, hoa cúc, hoa lay ơn hoặc hoa sen để trang trí bàn thờ.
• Trầu cau: Biểu tượng của tình yêu sắt son, thủy chung.
• Trà rượu: Dâng lên tổ tiên để bày tỏ lòng kính trọng.
• Bánh kẹo, bánh phu thê: Tượng trưng cho hạnh phúc lứa đôi.
• Xôi gấc đỏ, gà luộc: Món ăn truyền thống dâng cúng, biểu trưng cho sự sung túc, may mắn.
• Rồng phụng trái cây: Tạo hình thủ công tinh xảo, giúp bàn gia tiên hoành tráng. Đây là lễ vật không bắt buộc.

Không gian bàn thờ tổ tiên trang trí đẹp mắt trong lễ gia tiên

Lễ vật mang tính vùng miền:

• Miền Bắc: Ngoài các lễ vật cơ bản, thường có thêm chè, oản, bánh cốm, bánh xu xê.
• Miền Trung: Bổ sung thêm bánh ít, bánh thuẫn, chè kê.
• Miền Nam: Đặc trưng với trái cây ngũ quả, bánh pía, bánh in.

5. Trình tự nghi thức lễ gia tiên nhà trai

Chuẩn bị trước lễ:

• Trang trí bàn thờ gia tiên: Lau dọn sạch sẽ, bày biện đầy đủ nhang đèn, hoa quả, lễ vật.
• Sắp xếp không gian: Nhà trai chuẩn bị không gian tiếp đón họ hàng, khách mời trang trọng.
• Trang phục: Cô dâu mặc áo dài cưới đỏ, chú rể mặc vest hoặc áo dài truyền thống.

Bày trí không gian làm lễ thật chỉn chu, đầy đủ lễ vật

Các bước trong nghi thức:

Bước 1 - Dẫn cô dâu vào nhà: Sau khi rước dâu về đến nơi, chú rể đưa cô dâu vào nhà, ra mắt họ hàng.

Bước 2 - Thắp hương gia tiên: Cô dâu chú rể cùng nhau thắp hương lên bàn thờ tổ tiên.

Thắp hương tổ tiên là bước quan trọng lễ Tân Hôn

Bước 3 - Khấn cáo: Cô dâu chú rể khấn báo với tổ tiên về ngày hôn sự, xin chứng giám.

Bước 4 - Lạy gia tiên: Cô dâu chú rể lạy bàn thờ tổ tiên, sau đó lạy cha mẹ hai bên.

Cô dâu chú rể bái lậy tổ tiên cầu mong được chúc phúc

Bước 5 - Dâng trà rượu: Cô dâu chú rể dâng trà rượu cho cha mẹ, ông bà để bày tỏ lòng hiếu kính.

Bước 6 - Cha mẹ dặn dò: Cha mẹ chúc phúc, căn dặn đôi trẻ về cuộc sống hôn nhân.

Lời dặn của cha mẹ đôi bên là hành trang quan trọng cho đôi uyên ương bước vào cuộc sống hôn nhân

Sau lễ gia tiên:

• Ra mắt họ hàng: Cô dâu chú rể chào họ hàng, nhận lời chúc mừng và quà tặng.
• Tiệc cưới: Gia đình tổ chức tiệc cưới, chiêu đãi họ hàng và khách mời.

Nhiều gia đình tổ chức tiệc cưới sau lễ gia tiên

6. Lưu ý khi tổ chức lễ gia tiên tại nhà trai

6.1. Chọn thời gian tổ chức

Lễ gia tiên thường được tổ chức ngay sau khi rước dâu về đến nhà trai. Gia đình nên chọn giờ hoàng đạo để tiến hành nhằm mang lại may mắn, thuận lợi cho đôi trẻ.

Xem thêm: Giờ hoàng đạo để làm lễ gia tiên

6.2. Chuẩn bị lễ vật đầy đủ

Dù giản lược hay đầy đủ, các lễ vật cơ bản như nhang đèn, trầu cau, hoa tươi, trà rượu… đều cần được chuẩn bị chu đáo. Điều này thể hiện sự thành tâm của gia đình.

Bàn thờ gia tiên cần phải có trái cây, hoa tươi trong ngày trọng đại

6.3. Trang phục nghi lễ

Cô dâu: Áo dài đỏ hoặc hồng, có thể thay váy cưới sau khi hoàn thành nghi thức.

Chú rể: Vest hiện đại hoặc áo dài truyền thống.

Cha mẹ và họ hàng: Trang phục trang trọng, phù hợp với không khí linh thiêng.

6.4. Không khí trang nghiêm

Trong quá trình làm lễ, cần giữ không khí yên tĩnh, trang nghiêm. Người chủ lễ (thường là cha chú rể hoặc trưởng họ) sẽ điều hành các nghi thức.

6.5. Có thể nhờ dịch vụ cưới hỏi hỗ trợ

Ngày nay, nhiều gia đình lựa chọn dịch vụ cưới hỏi trọn gói để đảm bảo các nghi thức được tiến hành đúng phong tục, tránh thiếu sót.

Xem thêm: Dịch vụ trang trí gia tiên nhà trai

7. FAQ – Giải đáp thắc mắc thường gặp

1. Lễ gia tiên nhà trai có bắt buộc không?

Lễ gia tiên là một nghi thức quan trọng, mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đặc biệt như gia đình ở xa, không có điều kiện, có thể giản lược nhưng vẫn nên giữ những phần cốt lõi.

Lễ gia tiên là nghi thức quan trọng, có thể rút bớt một số bước nhưng không thể lược bỏ

2. Lễ gia tiên nhà trai khác gì so với lễ gia tiên nhà gái?

Ở nhà gái, lễ gia tiên còn gọi là lễ vu quy, diễn ra trước khi rước dâu.

Ở nhà trai, lễ gia tiên gọi là lễ tân hôn, diễn ra sau khi rước dâu về.

3. Ai sẽ đứng chủ lễ trong lễ tân hôn?

Thường là cha chú rể hoặc trưởng họ – người có uy tín trong gia đình. Họ sẽ hướng dẫn các bước để nghi thức diễn ra trang trọng.

4. Nếu không có bàn thờ gia tiên thì làm thế nào?

Có thể lập bàn thờ tạm trong ngày cưới, chuẩn bị nhang đèn, hoa tươi, trầu cau, trà rượu. Quan trọng nhất là sự thành tâm của đôi trẻ và gia đình.

5. Lễ vật trong lễ tân hôn có thể giản lược không?

Hoàn toàn có thể. Nhiều gia đình hiện nay chọn cách giữ lại những lễ vật cơ bản như nhang đèn, hoa, trầu cau, trà rượu để đơn giản hóa nhưng vẫn giữ ý nghĩa.

8. Kết luận

Lễ gia tiên nhà trai, hay còn gọi là lễ tân hôn, là một trong những nghi thức quan trọng và thiêng liêng nhất trong ngày cưới. Đây không chỉ là khoảnh khắc cô dâu ra mắt tổ tiên, chính thức trở thành dâu con của dòng họ mà còn là dịp để cầu mong hạnh phúc, gắn kết hai gia đình.

Không gian gia tiên trang trọng thể hiện thành tâm của nhà trai

Dù trong xã hội hiện đại, nhiều gia đình có thể giản lược các nghi thức, nhưng việc giữ lại tinh thần và ý nghĩa cốt lõi của lễ gia tiên chính là cách để trân trọng truyền thống, đồng thời tạo nên một khởi đầu may mắn và hạnh phúc cho cuộc sống hôn nhân của đôi trẻ.